Acute en posttraumatische stressstoornis
Acute en posttraumatische stressstoornis
Tijdens of na een verkeersongeval kan er eventueel sprake zijn van een acute stressstoornis of een posttraumatische stressstoornis. Op deze pagina lees je meer over de gevolgen en de behandeling.
Acute stressstoornis
Het kan zijn dat je tijdens een traumatische gebeurtenis aan de grond genageld staat, je beleeft de gebeurtenis alsof je naar een film staat te kijken. Op dat moment is er een gebrek aan emoties, er treedt verdoving op. Dat is een gevaarlijke situatie. Zo kan het zijn dat iemand die zich in een brandend voertuig bevindt, niet zal vluchten.
In de volksmond noemt men dit een psychische schok. Als je aan het gevaar bent ontsnapt en opnieuw bijkomt, kunnen hevige terugslagreacties optreden. Je beleeft de emoties met terugwerkende kracht. De acute stressstoornis (ASS) gaat in principe vanzelf over.
Posttraumatische stressstoornis
Het kan zijn dat je je na een traumatische gebeurtenis in een toestand van verhoogde waakzaamheid bevindt, terwijl het gevaar niet meer aanwezig is. Er is dan sprake van een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Als je terechtkomt in een situatie die lijkt op de traumatische gebeurtenis (bijvoorbeeld langs de plaats van het ongeval rijden), kunnen angstreacties optreden.
Mensen met PTSS worden vaak badend in het zweet of schreeuwend wakker. Soms hebben ze ook last van:
- vergeetachtigheid;
- moeite met slapen;
- concentratieverlies;
- prikkelbaarheid.
De behandeling van PTSS is complex. Een belangrijke eerste stap is psycho-educatie, namelijk voorlichting over de aandoening en bespreken van de behandelopties. Eventueel kan er behandeld worden met psychotherapie, medicatie of een combinatie hiervan.
Hulpverlening
Huisarts
Je huisarts is meestal iemand die jou al lang kent en met wie je een vertrouwensrelatie hebt. Je kunt in eerste instantie zeker bij hem terecht voor een luisterend oor en advies. Als bepaalde klachten aanhouden, zal je huisarts je doorverwijzen naar gespecialiseerde hulp in de buurt. Uiteraard kan je huisarts je ook gedurende langere tijd opvolgen, hij is vaak de persoon bij wie je het snelst terecht kan.
Therapeuten, counselors, coaches, psychologen en psychiaters
Je kan bij een onafhankelijke hulpverlener, zoals een therapeut of psycholoog, terecht voor psychosociale begeleiding. Vraag tijdens je eerste gesprek welke opleiding deze persoon genoot en vanuit welke filosofie of stroming hij werkt. Zo kan je nagaan of de manier van werken bij jou past. Vraag ook naar het vervolg van de begeleiding, bijvoorbeeld om de hoeveel tijd jullie zullen afspreken. Onderstaand vind je een beschrijving van de verschillende soorten psychosociale hulpverleners.
- Counselor is geen beschermde benaming. Iedereen mag zich dus zo noemen, zonder een bepaalde opleiding gevolgd te hebben. Meestal zijn dit wel mensen die een diploma hebben als hulpverlener. Er zijn ook counselors die zich specialiseren in bijvoorbeeld rouw.
- Een psycholoog is iemand die een vijfjarige opleiding (+ stagejaar) psychologie aan de universiteit volgde. Daarnaast kan een psycholoog zich verder specialiseren door een therapeutenopleiding of andere cursussen te volgen. Een psycholoog kan je vinden via www.vindeenpsycholoog.be.
- Een psychiater is een dokter met een specialisatie psychiatrie. Naast gesprekken, kan deze persoon jou ook medicatie, zoals antidepressiva, voorschrijven.
- Een (psycho-)therapeut is meestal een hulpverlener die naast zijn basisopleiding een meerjarige opleiding gevolgd heeft in een bepaalde therapeutische stroming: gedragstherapie, systeemtherapie, cliëntgerichte therapie of psychoanalyse. Vraag hier gerust meer uitleg over, want dit bepaalt hoe de therapeut de begeleiding zal aanpakken. Op dit moment werkt men aan een wettelijk kader voor de erkenning van therapeuten. Een therapeut kan je vinden via www.vindeentherapeut.be.
- Coaches helpen mensen in de eerste plaats om bepaalde doelen te bereiken. Zij gaan minder aan de slag met de onderliggende psychologische problemen.
Het tarief waaraan deze hulpverleners werken kan variëren. Informeer bij je ziekenfonds of ze een deel van de begeleiding terugbetalen. Sommige ziekenfondsen hebben een lijst met therapeuten met wie ze hierover een overeenkomst hebben. Je huisarts, een Centrum Algemeen Welzijnswerk of Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg in je buurt kan je helpen een goede hulpverlener te vinden.
Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg
In de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) werken teams van maatschappelijk werkers, therapeuten, psychiaters en psychologen die je kunnen helpen als je het moeilijk hebt om om te gaan met wat er gebeurd is. Meestal zal je huisarts of een CAW je doorverwijzen naar een CGG. Je kan via deze handige kaart ook zelf een CGG vinden in je buurt.
Op de website van Geestelijk Gezond Vlaanderen lees je meer over welke zorg een CGG biedt, hoe een behandeling eruit ziet en wat de tarieven hiervoor zijn.