Administratieve en praktische regeling

Samen met de begrafenisondernemer kan je alle details van de begrafenis regelen. Hij zal zorgen voor het drukken van de rouwbrieven en plaatst een overlijdensbericht in de krant(en), als je dat wil. Hij zal je onderstaande documenten vragen:

1. het overlijdensattest, opgesteld door een geneesheer; dit attest wordt ook ‘model III C’ genoemd; 
2. de identiteitskaart van de overledene; 
3. het trouwboekje van de overledene, wanneer deze gehuwd is; 
4. het trouwboekje van de ouders of een geboorteakte bij een ongehuwde; 
5. het rijbewijs; 
6. het meest recente pensioenstrookje;
7. indien aanwezig: de laatste wilsbeschikking. 

De dienst burgerlijke stand van de gemeente van overlijden moet op de hoogte gebracht worden. Meestal doet de begrafenisondernemer dat. Deze dienst verwerkt de aangifte van overlijden en geeft de toelating voor het begraven of cremeren. 

Verzekeringsmaatschappij

Breng je verzekeringstussenpersoon of de hoofdzetel van de verzekeringsmaatschappij op de hoogte van het overlijden. Denk aan de autoverzekering, de individuele ongevallenverzekering, de rechtsbijstandverzekeraar en evenuteel de uitvaartverzekeraar. Sommige polissen van de individuele ongevallenverzekering waarborgen een uitkering bij overlijden.

De bank

Informeer de bank van de overledene. Alle tegoeden, rekeningen, spaarboekjes en effectendossiers, zowel van het overleden slachtoffer als van de overlevende echtgeno(o)t(e) worden onmiddellijk geblokkeerd. Alle gegeven volmachten vervallen, onder meer ook die om de bankkluis van de overledene te mogen openen. De bank stelt een gedetailleerd overzicht op van alle tegoeden van de overledene en diens echtgeno(o)t(e) op de vooravond van het overlijden en maakt dit over aan de Administratie der Registratie. 

Meer informatie over het deblokkeren van bankrekeningen vind je bij de FOD Financiën.

Verwittig tot slot ook

• De werkgever van de overledene of de werkloosheidskas, hulpkas of het OCMW wanneer het slachtoffer een werkloosheidsvergoeding of een leefloon ontving. 
• Het Rijksinstituut voor Sociale Verzekeringen van Zelfstandigen (RSVZ) wanneer het om een zelfstandige gaat, al gebeurt dat vaak door de gemeente van de plaats waar het slachtoffer woont. 
• De school van het overleden kind en van de broers en zussen of de school van de kinderen van de overledene, als het een volwassen persoon is. 
• De huisbaas, indien de overleden persoon alleen woonde en een huis of een appartement huurde. 
• Denk er ook aan om verenigingen waarvan de overledene lid was te vragen om zoveel mogelijk mensen op de hoogte te brengen. 

Sta jij of je kinderen als persoon ten laste opgegeven op het boekje van de overledene? Dan dien je je zo snel mogelijk op je eigen naam te laten verzekeren.

Indien een levensverzekering werd afgesloten, zal je als overblijvende partner of aangeduide begunstigde een bepaalde som ontvangen nadat alle verplichten vervuld zijn. 

lndien een schuldsaldoverzekering bestaat voor een lening, moet je als overgebleven partner of andere verzekerde slechts een deel van die lening betalen. In sommige gevallen zelfs helemaal niets meer. 

Indien de overledene een zicht- of spaarrekening bij een bank had, is de kans zeer groot dat daaraan een verzekering bij overlijden door een ongeval gekoppeld is. Je informeert hiervoor het best bij de bank zelf. Je kan ook navraag doen naar eventuele 'stille verzekeringen’, dat zijn verzekeringen waarvan je niets afwist. Soms is een vergoeding bij overlijden verbonden aan krediet- of andere bankkaarten.

Denk er ook aan om alle bestaande polissen zoals brand- en diefstalverzekering over te zetten.

Was de overledene een statutair personeelslid in de overheidssector? Dan krijg je als weduwe(naar) een compensatie voor de gemaakte begrafeniskosten. Meer informatie vind je bij de Vlaamse overheid.

Als de overledene gepensioneerd was, verwittig dan de dienst die het pensioen uitbetaalt. Op de pensioenfiche kan je lezen om welke pensioenkas het gaat. Neem alleszins contact op met de Dienst Pensioenen van je gemeente. Meestal zal men daar voor de achterblijvende partner de nodige administratie regelen.

Onder bepaalde voorwaarden heb je als weduwe(naar) recht op een overlevingspensioen. Deze zal worden berekend op basis van de beroepsactiviteit van je overleden echtgenoot. Meer informatie vind je via de Vlaamse Overheid.

Lees hier meer informatie over de aangifte van nalatenschap bij de belastingdiensten. Je zal ook aangifte moeten doen van wijziging van burgerlijke staat, gezinslasten en andere inkomsten.

Wanneer de overledene kinderen ten laste had of zelf kind was, dien je ook aangifte te doen bij het kinderbijslagfonds.

• Overledene had kinderen ten laste: Het kinderbijslagfonds zal het recht op wezengeld onderzoeken.
• Overledene was zelf kind: Het kan zijn dat het kindergeld nog een aantal maanden wordt doorbetaald. Je zal die bedragen nadien moeten terugstorten.

Meer informatie vind je bij Famifed.

Na overlijden blokkeert een bank alle rekeningen waarvan de overledene titularis was omdat het op dat moment niet duidelijk is wie zijn rechtsopvolgers zijn. De bank zal contact opnemen met de erfgenamen of hun vertegenwoordigers om na te gaan hoe de tegoeden vereffend moeten worden. Je zal als erfgenaam onderstaande documenten moeten bezorgen:

• een akte van erfopvolging, opgesteld door de notaris OF een attest van erfopvolging afgeleverd door het kantoor Rechtszekerheid;
• een uittreksel van de overlijdensakte.

Meer informatie over het deblokkeren van bankrekening vind je bij de FOD Financiën. 

Als de overledene een ondernemingsnummer bezat, dien je naar een erkend ondernemingsloket te gaan om de handelsonderneming te laten schrappen uit de Kruispuntbank van Ondernemingen.

Als de overledene btw-plichtig was, dien je ook het plaatselijke kantoor van de BTW-controle op de hoogte te brengen.

Alle abonnementen op naam van de overledene moet je opzeggen of kan je overzetten op naam van de nabestaanden die op hetzelfde adres staan ingeschreven. Het gaat om abonnementen op kranten en tijdschriften en aansluitingen op het water-, elektriciteits-, gas-, radio- en/of tv­ distributienet, evenals de telefoonmaatschappij.

Wanneer de overledene lid was van een vakbond, doe je er goed aan deze te verwittigen.

Wil je het voertuig van de overledene behouden? Je kan de nummerplaat alleen op naam van de overlevende wettige echtgenoot of een van zijn kinderen zetten. Je kan vragen aan je verzekeringsmaatschappij om dit voor jou te doen.

Andere erfgenamen hebben geen recht op deze regeling. Ben je dus geen wettige echtgenoot of kind van de overledene? Dan dien je de nummerplaat te laten schrappen en terugsturen. Hoe je dit doet lees je hier.

Het kan zijn dat de overledene een testament opstelde. Dat werd dan ofwel in bewaring gegeven bij een notaris of is een zelf opgesteld document dat niet geregistreerd staat. 

• In bewaring bij een notaris: het testament staat ingeschreven in het Centraal Register voor Testamenten. In dat register kan een notaris, advocaat of boekhouder nagaan of er een testament is. 
• De overledene stelde zelf een document op: het testament staat niet geregistreerd, maar ligt waarschijnlijk in een kluis of ligt in bewaring bij een vertrouwenspersoon. Deze persoon moet zich dan zo snel mogelijk melden bij de notaris.

Een account op Facebook kan verwijderd worden of de herdenkingsstatus krijgen. Facebook zelf geeft er de voorkeur aan om het account een herdenkingsstatus toe te kennen, het account wordt zo een plek waar vrienden en familie kunnen samenkomen om herinneringen te delen. 

• Een account herdenken: hier lees je meer over wat er gebeurt wanneer een account de herdenkingsstatus krijgt. Via dit invulformulier kan je de herdenkingsstatus aanvragen.
• Een account verwijderen: om een account te laten verwijderen zal je Facebook een aantal documenten moeten verstrekken, waarna je een verzoek kan indienen via dit invulformulier. Belangrijk hierbij is dat de gegevens op het ingediende document moeten overenkomen met de gegevens in het account van je dierbare. Maak persoonlijke gegevens die Facebook niet nodig heeft om aan je verzoek te voldoen onleesbaar.

Wil je het account van je overleden dierbare verwijderen, maar toch een digitale plek hebben waar iedereen herinneringen kan delen? Dan kan je bijvoorbeeld een Facebook-groep aanmaken.

Het kan zijn dat je dierbare bij leven in zijn account reeds een contactpersoon heeft aangeduid die na zijn overlijden het account kan beheren. Deze persoon kan het profiel een herdenkingsstatus geven, de profielfoto wijzigen, berichten plaatsen en nieuwe vrienden accepteren. Deze contactpersoon kan het account ook laten verwijderen. 

In geen geval zal je aanmeldgegevens krijgen voor het account van je dierbare. Het is in strijd met het beleid van Facebook om je aan te melden bij het account van iemand anders.

Een Twitter account kan enkel verwijderd worden na overlijden. Dat kan eenvoudig via dit invulformulier. In dat formulier kies je voor de optie 'I want to request the deactivation of a deceased or incapacitated person's account.'

In geen geval zal je aanmeldgegevens krijgen voor het account van je dierbare. Het is in strijd met het beleid van Twitter om je aan te melden bij het account van iemand anders.

Een LinkedIn account kan enkel verwijderd worden na overlijden. Dat kan eenvoudig via dit invulformulier. LinkedIn vraagt wel een bewijs van overlijden, dat kan een link naar het overlijdensbericht zijn of een nieuwsartikel. 

In geen geval zal je aanmeldgegevens krijgen voor het account van je dierbare. Het is in strijd met het beleid van LinkedIn om je aan te melden bij het account van iemand anders.

Een account op Instagram kan verwijderd worden of de herdenkingsstatus krijgen. Iedereen kan het account rapporteren om de herdenkingsstatus te geven, maar enkel een naast familielid van de overledene kan een verzoek indien om het account te laten verwijderen.

• Een account herdenken: hier lees je wat er gebeurt wanneer het account van een overleden persoon de herdenkingsstatus krijgt. Via dit invulformulier kan je het account rapporteren zodat het de herdenkingsstatus kan krijgen. 
• Een account verwijderen: bevestigde naaste familieleden kunnen een verzoek indienen om het account te laten verwijderen. Instagram zal een bewijs vragen dat je naast familielid bent (via een geboortewijs of de overlijdensakte van de overleden persoon of een juridsch bewijs van bevoegdheid).

In geen geval zal je aanmeldgegevens krijgen voor het account van je dierbare. Het is in strijd met het beleid van Instagram om je aan te melden bij het account van iemand anders.