Omgaan met emoties

Iemand verliezen is een schokkende gebeurtenis. Nabestaanden spreken vaak over een leven voor en een leven na het ongeval. Je zal misschien ondervinden dat je je afwisselend concentreert op het verleden en dan weer op de toekomst. Stilstaan bij het verleden uit zich in praten over de overledene en de daarbijhorende emoties. Bij het kijken naar de toekomst zal je misschien iets gaan doen dat afleidt of probeer je misschien iets nieuws uit.

Op al deze momenten kan je steun van je omgeving gebruiken. Soms als luisterend oor maar misschien ook als vriend om iets normaals mee te doen.

Het kan zijn dat je je van de ene op de andere dag, of zelfs van uur tot uur, heel anders kan voelen.

Dat is niet abnormaal en hier hoef je je niet schuldig over te voelen. Het is belangrijk dat je omgeving hier ook mee leert omgaan. Iemand verliezen bij een verkeersongeval kan jou veranderen. Misschien reageer je anders dan voorheen? Je naasten worden vrijwel meteen met deze verandering geconfronteerd. Ze kunnen het verwerkingsproces niet overnemen en evenmin de pijn, je kwaadheid en verdriet, maar toch kunnen ze een grote steun betekenen.

Er bestaat geen handleiding om een schokkende gebeurtenis te verwerken. Je moet dat op je eigen manier doen en het vraagt veel tijd en energie. Je zal op zoek gaan naar een nieuw evenwicht en probeert opnieuw controle over je leven te krijgen.

De meeste nabestaanden slagen erin om na verloop van tijd een nieuw evenwicht te vinden.

Je persoonlijkheid en wat je vroeger reeds meemaakte, maar ook het moment in je leven waarop je je dierbare verliest en de hulp die je van andere krijgt, bepalen mee hoe je ermee omgaat. Hieronder lees je wanneer het zinvol kan zijn om professionele hulp in te schakelen. 

Wanneer hulp inschakelen?

  • Je blijft angstig om op de plaats van het ongeval te komen;
  • Je bent bang om opnieuw met de fiets of de auto te rijden;
  • Je hebt hevige schrikreacties bij het horen van sirenes of remmende auto’s;
  • Je bent verdrietig of neerslachtig en hebt geen interesse meer in dingen die je vroeger leuk vond;
  • Je wil altijd opnieuw over het ongeval vertellen;
  • Je slaapt niet of onrustig;
  • Je ervaart blijvende gevoelens van schuld en zelfverwijt;
  • Je hebt langdurige concentratie- en/of geheugenproblemen;
  • Je denkt aan zelfdoding;
  • Je vermijdt alle contact en voelt je eenzaam;
  • Je hyperventileert, voelt je vermoeid, hebt spanningspijnen, psychosomatische klachten of aanhoudende pijnen.

Ook als je nood hebt aan een luisterend oor of ondersteuning, kan je bij onderstaande hulpverleningsorganisaties (vaak gratis) terecht.

Hulpverlening

Centra Algemeen Welzijnswerk (Slachtofferhulp)

De CAW’s staan open voor iedereen met vragen en problemen. Een eerste afspraak is gratis en kan telefonisch vastgelegd worden of door langs te gaan bij een CAW in je buurt. Je kan een hulpverlener ook mailen, bellen of chatten. De hulpverlening is vrijwillig en vertrouwelijk. Samen met jou zal een oplossing gezocht worden via de mogelijkheden die bij jezelf en in je omgeving te vinden zijn. Ze wijzen ook de weg naar andere diensten of bemiddelen bij instanties die je sociale rechten kunnen verzekeren. Je krijgt er:

  • emotionele ondersteuning en begeleiding bij de verwerking;
  • informatie en advies over praktische en juridische problemen, zoals het bieden van hulp in je contacten met het parket, advocaten en verzekeringen;
  • administratieve en praktische ondersteuning, onder meer wat het bekomen van een schadevergoeding betreft;

Heb je nood aan meer dan enkele gesprekken, dan kan je begeleiding krijgen door de dienst Slachtofferhulp van het Centrum Algemeen Welzijnswerk.

caw.be

Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg

In de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) werken teams van maatschappelijk werkers, therapeuten, psychiaters en psychologen die je kunnen helpen als je het moeilijk hebt om om te gaan met wat er gebeurd is. Meestal zal je huisarts of een CAW je doorverwijzen naar een CGG. Je kan via deze handige kaart ook zelf een CGG vinden in je buurt.

Op de website van Geestelijk Gezond Vlaanderen lees je meer over welke zorg een CGG biedt, hoe een behandeling eruit ziet en wat de tarieven hiervoor zijn.

www.geestelijkgezondvlaanderen.be 

Dienst Maatschappelijk Werk

Elk ziekenfonds heeft een ‘dienst Maatschappelijk Werk’ waar je terecht kan voor een goed gesprek, informatie en advies. Ze helpen je bij alle administratie en tonen je de weg naar de juiste voorzieningen. Ze kunnen ook helpen bij het regelen van thuiszorg.

Je kan de dienst Maatschappelijk Werk telefonisch bereiken of er langsgaan op een zitdag. De contactgegevens vind je op de website van je ziekenfonds. Als je je moeilijk kan verplaatsen, kan je een huisbezoek aanvragen.

Herstelbemiddeling

Als betrokkene bij een verkeersongeval blijf je vaak met vragen zitten ten aanzien van de andere partij. Rechtstreeks contact opnemen met de tegenpartij kan moeilijk zijn. De tussenkomst van een neutrale bemiddelaar van Moderator vzw helpt hierbij. Een bemiddeling kan rechtstreeks of onrechtstreeks verlopen en wordt goed voorbereid. De bemiddeling is vrijwillig, vertrouwelijk en gratis. 

www.moderator.be

Huisarts

Je huisarts is meestal iemand die jou al lang kent en met wie je een vertrouwensrelatie hebt. Je kunt in eerste instantie zeker bij hem terecht voor een luisterend oor en advies. Als bepaalde klachten aanhouden, zal je huisarts je doorverwijzen naar gespecialiseerde hulp in de buurt. Uiteraard kan je huisarts je ook gedurende langere tijd opvolgen, hij is vaak de persoon bij wie je het snelst terecht kan.

Jongeren Advies Centra

Het JAC is het jongerenaanbod van het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW). Jongeren en jongvolwassenen tussen de 12 en 25 jaar zijn er welkom met hun vragen en/of verhalen. Er zijn verschillende onthaalpunten in heel Vlaanderen.

Je hoeft geen afspraak te maken, maar kan gewoon binnenlopen tijdens de openingsuren. Het kan soms wel druk zijn waardoor het toch handig is om een afspraak maken. Je kan ook met het JAC chatten.

www.jac.be

Levensbeschouwelijke hulp

Als je leven plots verandert, kan je met vragen zitten over de zin van het leven of over de evolutie die je zelf doormaakt. Je kan deze vragen bespreken met een vertegenwoordiger van jouw levensovertuiging, zoals een priester, imam, dominee of rabbijn. Ook kan je terecht bij een vrijzinnig humanistisch consulent van het Huis van de Mens.

Meer informatie verkrijg je bij de centrale contactpunten van de levensbeschouwingen:

Huis van de Mens

Interdiocesaan Centrum (IC)

Administratieve Raad van de Protestants-Evangelische Eredienst

Centraal Israëlitisch Consistorie van België

Executief van de Moslims in België

Centraal Comité van de Anglicaanse Eredienst in België

Orthodox Aartsbisdom van België 

Boeddhistische Unie van België

Slachtofferbejegening

Slachtofferbejegenaars zijn politieagenten die hulp bieden aan slachtoffers van misdrijven. De opvang van het slachtoffer op de plaats van het ongeval en het geven van goede basisinformatie is een belangrijke opdracht. Psychosociale en therapeutische begeleiding behoren echter niet tot de taken van de politiedienst.

Bijna alle politiezones hebben enkele collega's die hierin gespecialiseerd zijn en 24/24 uur ingeschakeld kunnen worden. Neem contact op met je lokale politiezone voor meer informatie.

www.politie.be

Slachtofferonthaal

De justitieassistenten van Slachtofferonthaal maken deel uit van het personeel van de Justitiehuizen. De justitieassistenten werken samen met de procureur des Konings, zodat slachtoffers en hun familie correct worden behandeld op de rechtbank en op het parket. 

Slachtofferonthaal zorgt voor:

  • Informatie aan slachtoffers en nabestaanden over het verloop van een dossier en de procedure (als de magistraat akkoord gaat);
  • Bijstand en ondersteuning tijdens zittingen (je kan je vragen voor de magistraat doorgeven aan de justitieassistent);
  • Bijstand bij inzage in het dossier;
  • Teruggave van overtuigingsstukken op vraag van de magistraat.

In principe neemt de justitieassistent contact met jou op, op vraag van de procureur. Zelf een afspraak maken met Slachtofferonthaal kan door contact op te nemen met een Justitiehuis bij jou in de buurt. De tussenkomst van de dienst Slachtofferonthaal is gratis.

Telefonische en online hulp

Er zijn verschillende hulplijnen waarmee je gratis en anoniem kan bellen, chatten en mailen. Enkele diensten richten zich specifiek op jongeren.

Algemeen

Tele-Onthaal

  • 106 bellen kan 24/7
  • Chatten kan elke avond en op woensdag- en zondagnamiddag

Zelfmoordpreventie - Zelfmoordlijn

  • 1813 bellen kan 24/7
  • Chatten kan elke avond tussen 18u30 en 22u
  • Op je mail krijg je binnen 5 werkdagen antwoord

Centrum Algemeen Welzijnswerk 

  • 0800 13 500 bellen kan tijdens de kantooruren
  • Chatten kan elke weekdag van 13u tot 17u
  • Op je mail krijg je binnen 2 werkdagen antwoord

Voor jongeren

Awel 

  • 102 bellen kan tussen 16u en 22u, behalve op zon- en feestdagen
  • Chatten kan elke dag tussen 18u en 22u, behalve op zon- en feestdagen
  • Op je mail krijg je binnen 5 werkdagen antwoord
  • Op het forum kan je praten met andere jongeren

Jongeren Advies Centrum

  • bellen kan naar het kantoor in je buurt tijdens de kantooruren
  • Chatten kan elke weekdag van 13u tot 19u
  • Op je mail krijg je binnen 2 werkdagen antwoord

Therapeuten, counselors, coaches, psychologen en psychiaters

Je kan bij een onafhankelijke hulpverlener, zoals een therapeut of psycholoog, terecht voor psychosociale begeleiding. Vraag tijdens je eerste gesprek welke opleiding deze persoon genoot en vanuit welke filosofie of stroming hij werkt. Zo kan je nagaan of de manier van werken bij jou past. Vraag ook naar het vervolg van de begeleiding, bijvoorbeeld om de hoeveel tijd jullie zullen afspreken. Onderstaand vind je een beschrijving van de verschillende soorten psychosociale hulpverleners.

  • Counselor is geen beschermde benaming. Iedereen mag zich dus zo noemen, zonder een bepaalde opleiding gevolgd te hebben. Meestal zijn dit wel mensen die een diploma hebben als hulpverlener. Er zijn ook counselors die zich specialiseren in bijvoorbeeld rouw.
  • Een psycholoog is iemand die een vijfjarige opleiding (+ stagejaar) psychologie aan de universiteit volgde. Daarnaast kan een psycholoog zich verder specialiseren door een therapeutenopleiding of andere cursussen te volgen. Een psycholoog kan je vinden via www.vindeenpsycholoog.be
  • Een psychiater is een dokter met een specialisatie psychiatrie. Naast gesprekken, kan deze persoon jou ook medicatie, zoals antidepressiva, voorschrijven.
  • Een (psycho-)therapeut is meestal een hulpverlener die naast zijn basisopleiding een meerjarige opleiding gevolgd heeft in een bepaalde therapeutische stroming: gedragstherapie, systeemtherapie, cliëntgerichte therapie of psychoanalyse. Vraag hier gerust meer uitleg over, want dit bepaalt hoe de therapeut de begeleiding zal aanpakken. Op dit moment werkt men aan een wettelijk kader voor de erkenning van therapeuten. Een therapeut kan je vinden via www.vindeentherapeut.be
  • Coaches helpen mensen in de eerste plaats om bepaalde doelen te bereiken. Zij gaan minder aan de slag met de onderliggende psychologische problemen.

Het tarief waaraan deze hulpverleners werken kan variëren. Informeer bij je ziekenfonds of ze een deel van de begeleiding terugbetalen. Sommige ziekenfondsen hebben een lijst met therapeuten met wie ze hierover een overeenkomst hebben. Je huisarts, een Centrum Algemeen Welzijnswerk of Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg in je buurt kan je helpen een goede hulpverlener te vinden.

Werken

Hoe snel iemand na een overlijden opnieuw gaat werken, verschilt sterk van persoon tot persoon. Misschien wil je snel aan het werk omdat je even met iets anders bezig kan zijn in een andere omgeving? Of misschien heb je al je energie nodig om te rouwen?

Wat je omgeving ook zegt, er is geen juiste keuze. Het gaat erom te ervaren wat voor jou het beste voelt.

Vaak hangt het af met of je eerder verliesgericht of herstelgericht rouwt. 

Het is vooral belangrijk om een evenwicht te vinden. Ga je snel aan het werk? Zorg er dan voor dat je ook rustige momenten inbouwt waar je emoties kan toelaten. Blijf je een tijdje thuis? Plan dan regelmatig een activiteit buitenshuis. 

Als je opnieuw aan het werk gaat, bespreek dan met je baas, de personeelsdienst of de arbeidsgeneesheer en eventueel collega's wat mogelijk is. Eventueel kan je in het begin deeltijds werken of kan je tijdelijk andere taken krijgen die minder concentratie vragen? Je kan ook vragen of je elk jaar op de sterfdatum en de verjaardag van je dierbare thuis mag blijven.

Weten dat je terecht kan bij een collega, kan de drempel verlagen om opnieuw aan de slag te gaan.

Praktische hulp thuis

Rouwen vraagt heel wat energie, waardoor het soms moeilijk is om het huishouden te doen. Je kan een aanvraag indienen bij een dienst Gezinszorg zodat je hulp krijgt bij poetsen of eten maken. Deze dienst is betalend. Hier vind je een overzicht van de diensten die gezinszorg aanbieden. 

Je kan ook een gesprek vragen met de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds. Zij bekijken met jou welke hulpmogelijkheden er zijn. Kijk voor de juiste contactgegevens op de website van je ziekenfonds.

De kamer en spullen van de overledene

Of en wanneer je de kamer van de overledene leegmaakt, is een heel individuele keuze. Soms heeft de omgeving hier een mening over en voel je de druk om dit sneller te doen dan je zelf zo willen. Volg je eigen ritme en weet dat er geen goede of slechte timing is.

Hetzelfde geldt voor de spulletjes van je dierbare, het kan troostend zijn om deze dichtbij te hebben.

Je omgeving denkt soms snel dat de verwerking niet goed verloopt, maar het kan een manier zijn om om te gaan met wat gebeurd is.

Je kan bijvoorbeeld iets laten maken van de kleding van je dierbare. Zo hoef je niet alles bij te houden, maar heb je wel een bijzonder voorwerp dat de overledene symboliseert.

Koesterkoffer

Het Berrefonds maakt herinneringskoffers om ouders bij het verlies van een kind de kans te geven tastbare herinneringen te maken. Een Koesterkoffer is opgebouwd rond 2 luiken en bevat:

  • Materialen om enkele laatste tastbare herinneringen aan een kind vast te leggen. Zo is er silicone om een vingerafdruk te nemen, een canvas voor een hand-of voetafdruk, een buisje voor een haarlokje of koesterbandjes om het gezin te verbinden met elkaar.
  • Andere spulletjes in de koffer zijn vooral gericht op het ondersteunen van het hele gezin in de weken, maanden en jaren na het verlies.

Meer informatie vind je op de website van het Berrefonds.

Delen
Close

      Welkom! Onze website gebruikt cookies. Sommige cookies zijn noodzakelijk om de website goed te doen functioneren (en kan je dus helaas niet weigeren). Andere cookies gebruiken we voor analysedoeleinden en om je gebruikservaring te optimaliseren. Lees onze privacy- en cookieverklaring voor meer informatie.

          Deze cookies zijn noodzakelijk om de website te doen werken en kunnen niet worden uitgeschakeld.
          Deze cookies verhogen de gebruiksvriendelijkheid van een website door uw keuzes te herinneren (bv. taalvoorkeuren, regio, login).
          Deze cookies verzamelen gegevens over de performantie van een website zoals het aantal bezoekers of de tijd die bezoekers doorbrengen op een webpagina.
          Deze cookies kunnen door adverteerders op onze website worden ingesteld. Ze worden wellicht door die bedrijven gebruikt om een profiel van uw interesses samen te stellen en u relevante advertenties op andere websites te tonen. Ze slaan geen directe persoonlijke informatie op, maar ze zijn gebaseerd op unieke identificatoren van uw browser en internetapparaat. Als u deze cookies niet toestaat, zult u minder op u gerichte advertenties zien.